شستشوی شیمیایی CIP یک روش شستشو برای تمیز کردن تجهیزات بدون تغییر موقعیت تجهیزات می‌باشد. شستشوی غشا یکی از مهمترین عملیات غشایی می‌باشد. صرف نظر مناسب بودن سیستم پیش تصفیه و طراحی سیستم غشایی، ممبران پس از مدتی دچار فولینگ و رسوب گرفتگی می‌گردد. شستشوی به موقع ممبران برای حذف فولینگ و رسوبات سطح ممبران، می تواند باعث افزایش طول عمر ممبران و صرفه‌جویی در هزینه گردد.
زمانی که دبی جریان محصول 10٪ – 15٪ کاهش می‌یابد و یا هنگامی که اختلاف فشار 10٪ – 15٪ افزایش می‌یابد، عملیات شستشوی غشا باید انجام گیرد.
در حالت ایده آل ، شستشوی غشا زمانی برنامه‌ریزی می‌شود که عملکرد آن 10٪ تغییر کند و تا زمانی که عملکرد 15٪ تغییر کند، باید انجام گیرد. اقدام دیر هنگام برای شستشوی ممبران، می‌تواند منجر به ایجاد فولینگ و رسوب غیرقابل برگشت شود. غشاهایی با سیستم پیش تصفیه مناسب حدود 4 بار در سال یا کمتر نیاز به شستشو دارند. در شکل زیر عملکرد سیستم RO شستشو شده در زمان مناسب و سیستم شستشو شده بعد از زمانیکه که عملکرد آن بیشتر از 15% کاهش یافته، مقایسه شده است.
عوامل تاثیر گذار بر شستشوی شیمیایی CIP ممبران:
- نوع ماده شوینده و غلظت آن
- دما
- pH
- دماهای بالا و همچنین pHهای بسیار کم و یا بسیار زیاد می‌تواند باعث تخریب بافت غشا شود. بنابراین عملیات شستشو دارای محدودیت‌هایی برای میزان دما و pH می‌باشد.
- سرعت چرخش جریان
- زمان
مواد شیمیایی مورد استفاده در شستشوی ممبران
مواد شیمیایی مورد استفاده در شستشوی ممبران به سه دسته کلی شوینده‌های قلیایی، اسیدی و خنثی تقسیم‌بندی می‌شوند. در برخی مواقع، علاوه بر این مواد شوینده، از عوامل کیلیت ساز، سورفاکتانت‌ها و آنزیم‌ها نیز برای حذف و یا معلق سازی مواد استفاده می‌گردد.
مواد شوینده قلیایی قادر به حذف موارد زیر می‌باشند:
- فولینگ بیوفیلم
- فولینگ آلی
- رسوب سیلیکات
- فولینگ مواد کلوئیدی
- رسوب سولفات
مواد شوینده اسیدی قادر به حذف موارد زیر می‌باشند:
- رسوب کربنات کلسیم
- اکسید آهن
در مواد شوینده خنثی، عمدتا از بایوسایدهایی برای حذف میکروب‌ها استفاده می‌گردد.
تجهیزات شستشو شامل موارد زیر می‌باشد:
- تانک شستشو
- پمپ چرخش جریان ماده شوینده
- فیلتر کارتریج
شرکت پالافرآیند راستین با داشتن آزمایشگاه شست و شوی غشا، آماده ی خدمت رسانی در خصوص شستشوی شیمیایی CIP و مواد موثر در از بین بردن فولینگ می باشد.